Links, rechts, naar de stembus!

Links, rechts, progressief, conservatief… Wij waren benieuwd naar waar de termen vandaan komen en waarom ze eigenlijk gebruikt worden in de politiek.

DOOR SANNE LENSELINK

De meest genoemde scheiding in de politiek is ‘links’ versus ‘rechts’ en natuurlijk zijn er dan ook partijen die ‘in het politieke midden’ zitten. Om te weten waar die termen vandaan komen, moeten we helemaal terug naar de achttiende eeuw, tijdens de Franse Revolutie. Er werd een volksvertegenwoordiging opgericht. In het parlement zaten rechts van de voorzitter de mensen uit de zogenaamde ‘hogere kringen’. Ze wilden de maatschappij houden zoals het is, conserveren dus. Aan de linkerkant van de voorzitter zaten de revolutionairen. Zij wilden alles veranderen. Het is deze indeling van het Franse parlement die de basis legt voor het idee dat rechts altijd alles bij het oude wil houden (de zogenaamde conservatieven) en links altijd alles wil veranderen (de progressieven).

Overheid
Dat was dus een paar eeuwen geleden. Hoe zit dat nu? Als links aan de ene kant staat, en rechts aan de andere? Wat ligt er dan in het midden? De overheid. Partijen die als links worden getypeerd zijn voor een grote rol van de overheid in het maatschappelijk leven. Rechtse partijen vinden het niet nodig dat de overheid zo’n grote rol speelt.

Of dat in Bodegraven-Reeuwijk ook zo is? Lokale onderwerpen zijn niet altijd zo makkelijk te verdelen in linkse of rechtse opvattingen, maar bij sommige onderwerpen zie je wel dat de discussie gaat over hoeveel de gemeente zich met dat specifieke vraagstuk moet bemoeien. Dat uit zich dan vooral in de vraag of de gemeente wel of geen subsidie moet verstrekken. En zo ja, hoeveel dan?

Alles op de schop!
Een andere verdeling die vaak gebruikt wordt om politieke partijen te typeren is progressief versus conservatief. Je las die termen hierboven al toen we uitlegden dat links en rechts ontstaan zijn in het parlement tijdens de Franse Revolutie. Er waren toen twee kampen: de progressieven versus de conservatieven. Vooruitgang willen boeken door veranderingen versus alles bij het oude laten.

Anno 2018 is die situatie van toen gelukkig niet meer vergelijkbaar met nu. Toch worden die termen nog gebruikt én ook nog steeds in combinatie met links en rechts. Gek eigenlijk, als je beseft dat het per thema verschilt of een partij wil dat de huidige situatie moet blijven bestaan of dat het op de schop moet.

Polarisatie
Een andere term die we tegenkomen in de politiek is polarisatie. Dat woord gaat over tegenstellingen die steeds verder van elkaar af komen te liggen. Zoals de tegenpolen links en rechts. Of conservatief en progressief. Op het moment dat de afstand tussen de beide ‘polen’ groter wordt, is er dus sprake van polarisatie. In veel gevallen is er overigens weinig met de standpunten gebeurd, maar wordt het verschil in debatten en discussie groter gemaakt dan het soms is. Het blijft politiek, hè?

Onderwerpen
In elke partij hebben de leden het beste voor met inwoners. Vaak streven de partijen hetzelfde doel na, alleen verschillen ze van mening over de manier waarop je de gewenste situatie kunt bereiken. Ook stellen partijen hun prioriteiten anders. De een vindt bereikbaarheid enorm belangrijk, de ander sporten. De ene partij wil veiligheid absoluut bovenaan de agenda hebben, de ander gezondheidszorg. Geen enkele partij zal zeggen dat een bepaald thema niet belangrijk is. Het is aan jou als kiezer om te bepalen welke onderwerpen jij prioriteit geeft en hoe dat onderwerp moet worden aangepakt. Daarna kijk je of er een partij is die er net zo over denkt als jij.  Over sommige onderwerpen besluit de landelijke of provinciale overheid. Over welke onderwerpen de lokale politiek mag beslissen, schrijven we in een volgende aflevering.